काठमाडौं, सन् २००४ मा नेपालमा मोबाइल फोन सेवा सुरू भएपछि, एनसेल (पहिले ‘मेरो मोबाइल’), ले दूरसञ्चार क्षेत्रमा क्रान्ति ल्यायो। यसको आगमनले सरकारी एकाधिकारको अन्त्य गर्यो, सेवा शुल्कलाई सस्तो बनायो र मोबाइल सेवाको पहुँचलाई वृद्धि गर्यो।
एनसेलले आज आफ्नो १९औं वार्षिकोत्सव मनाइरहेको छ। यस कम्पनीले नेपालको मोबाइल उद्योगमा ठूलो परिवर्तन ल्याउँदै, २००५ मा केवल ६ प्रतिशत जनसंख्यासँग मोबाइल सेवा उपलब्ध भएको अवस्थामा अहिले १ करोड ६ लाखभन्दा बढी ग्राहकलाई सेवा दिइरहेको छ। एनसेलको प्राविधिक पहल, जस्तै २०१० मा थ्रीजी र २०१७ मा फोरजी सेवाको शुभारम्भ, ले उच्च गतिको डाटा सेवा सम्भव बनायो।
एनसेलले नेपालको सामाजिक र आर्थिक विकासमा पनि महत्वपूर्ण भूमिका खेलेको छ। यसले ३ खर्ब २० अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी कर तिरेको छ र २५ हजार जनालाई रोजगारी सिर्जना गरेको छ। सामाजिक उत्तरदायित्वका अंशमा, एनसेलले स्वास्थ्य, शिक्षा, र वातावरण क्षेत्रमा योगदान दिएको छ र विभिन्न पुरस्कार प्राप्त गरेको छ।
तर, कम्पनी अहिले चुनौतीहरूको सामना गरिरहेको छ। घट्दो आम्दानी, सरकारी नीतिहरू, र प्रतिस्पर्धात्मक बजारका कारण, एनसेल र अन्य मोबाइल सेवा प्रदायकहरू आर्थिक दबाबमा छन्। नेपालमा डिजिटल साक्षरता र मोबाइल डाटा खपतका समस्याहरूले कम्पनीहरूलाई थप समस्यामा पारेका छन्।
साथै, मोबाइल सेवा प्रदायकहरूले आम्दानी घटाउने र सरकारको नियामक नीतिहरूका कारण समस्या भोगिरहेका छन्। सरकारबाट कम सहयोग र निरन्तर बढिरहेको कर र शुल्कले दूरसञ्चार उद्योगको स्थायित्वमा प्रश्न उठाएको छ।
समग्रमा, एनसेलले नेपालको दूरसञ्चार क्षेत्रमा उल्लेखनीय योगदान पुर्याएको छ, तर यसको भविष्यलाई सुनिश्चित गर्न थप सुधार र समर्थनको आवश्यकता छ।